Akciğer Embolisi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Akciğer embolisi nedir?
Vücudun herhangi bir bölgesindeki venlerde (toplardamarlar) oluşmuş olan pıhtılardan kopan parçaların kan dolaşımı yolu ile akciğerin arterlerinden (atardamarlar) biri yada daha fazla dalını tıkaması ile oluşan çok ciddi bir hastalıktır.
Akciğer embolisinin belirtileri nelerdir?
Nefes darlığı, en önemli özelliği ani başlangıçlı olması ve efor yapmakla şiddetlenmesidir. Hastanın nefes alıp vermesi hızlanmıştır hasta en ufak eforda bile nefes nefese kalır.
Göğüs ağrısı damar tıkanıklığının yaygınlığına göre göğsün ortasında baskı şeklinde olabileceği gibi tıkanıklığın olduğu alanlarda nefes almakla şiddetlenen bıçak saplanır gibi şiddetli bir ağrı şeklinde de olabilir.
Öksürük, kanlı balgam yada balgamda çizgi şeklinde kan bulunabilir.
Bacaklarda özellikle baldır bölgesinde sıklıkla tek bir bacakta ağrı, kızarıklık, sıcaklık artışı ve şişlik olması pıhtının buradan kaynaklandığını düşündürür.
Daha az sıklıkta dudak ve parmak uçlarında morarma, terleme, çarpıntı ve baş dönmesi gibi belirtiler de olabilir.
Sıklıkla kimlerde görülür?
Akciğer embolisi herkeste ortaya çıkabileceği gibi genellikle hazırlayıcı majör ve minör risk faktörlerin bir yada birkaçının bulunması durumlarında risk artmaktadır.
Ameliyatlar, özellikle kalça ve diz operasyonları, omurilikle ilgili operasyonlar başta olmak üzere diğer ameliyatlarda risk artmaktadır.
Ameliyatlara bağlı olarak hareketsiz kalma ve yatağa bağımlı olma süresi uzadıkça emboli riski artmaktadır, bu yüzden ameliyat sonrası mümkün olduğu kadar hastalar erken yürütülmeye çalışılmalıdır
Kalp hastalıkları yüksek tansiyonu olan ve kalp damar hastalığı olan kişilerde de risk artmıştır
Kanser, özellikle akciğer, pankreas, yumurtalık kanserlerinde ve her türlü vücutta yayılım göstermiş (metastaz yapmış) kanserlerde risk artmıştır
Uzun süreli seyahatler, oturur pozisyonda beş saatten daha uzun otobüs ve uçak yolculuklarında emboli riski artar.
Bacaklarda oluşan travmalarda, burkulma ve kırıklarda
Bunlardan başka,
Ağır KOAH hastalığı
Bacaklarda varis olması
Sigara içmek
Şişmanlık
Gebelik, kalça ve bacak toplardamarlarında kan dolaşımı yavaşlayarak pıhtı oluşumuna neden olmaktadır.
Doğum kontrol hapları ve menopoz yada başka nedenle hormon tedavisi alan kişilerde risk artmıştır.
Genetik yatkınlık, pıhtılaşma mekanizmasında rol oynayan bazı faktörlerin doğuştan eksik olması durumlarında da emboli riski artmıştır.